عملکرد پنبه و برخی از ویژگی های فیزیکی و مکانیکی خاک در مقابل روش های مختلف خاک وررزی

به منظور بررسی تأثیر روش‌های مختلف خاک‌ورزی بر برخی از خصوصیات فیزیکی خاک و عملکرد محصول پنبه، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه تحقیقات پنبه هاشم‌آباد گرگان طی سال زراعی 1391 اجرا گردید. روش‌های خاک‌ورزی در سه سطح شامل خاک‌ورزی سطحی (هرس بشقابی)، کم خاک‌ورزی (سیکلوتیلر + هرس بشقابی) و خاک‌ورزی مرسوم (گاوآهن برگردان‌دار + هرس بشقابی) به عنوان متغیر مستقل و خصوصیات فیزیکی خاک شامل جرم مخصوص ظاهری، میزان رطوبت و خردشدگی یا میانگین قطر وزنی ذرات خاک (MWD) در دو عمق (15-0 و 30-15 سانتی‌متر)، شاخص مخروطی (CI)، دفن بقایای سطحی و عملکرد پنبه به عنوان متغیرهای وابسته بررسی شدند. نتایج نشان داد که عمق، اثر معنی داری بر جرم مخصوص ظاهری، خردشدگی و شاخص مخروطی خاک دارد به طوری‌که در عمق اول، خاک‌ورزی سطحی دارای بیش‌ترین جرم مخصوص ظاهری (4/1 گرم بر سانتی‌مترمکعب)، کمترین خردشدگی و بیشترین شاخص مخروطی (1723 کیلو‌پاسکال) و خاک‌ورزی مرسوم دارای کم‌ترین جرم مخصوص ظاهری (19/1 گرم بر سانتی‌مترمکعب)، بیشترین خردشدگی و کمترین شاخص مخروطی (912 کیلوپاسکال) بودند. در کلیه مراحل رشد، روش‌های خاک‌ورزی بر میزان رطوبت خاک در دو عمق مورد اندازه‌گیری اثر معنی‌داری نداشتند. ، کمترین و بیشترین میزان دفن بقایای گیاهی ، به ترتیب به خاک‌ورزی سطحی و خاک‌ورزی مرسوم اختصاص پیدا کرد. بیشترین میزان عملکرد محصول پنبه (1534 کیلوگرم بر هکتار) در خاک‌ورزی سطحی در مقایسه با دو سیستم خاک‌ورزی دیگر حاصل شد. کلمات کلیدی: خاکورزی، فیزیک خاک، شاخص مخروطی، عملکرد پنبه،